چاپخانه کلیسای وانک نخستین چاپخانه ایران و خاورمیانه به شمار می رود. پیشوای مذهبی وقت ارمنیان جلفای اصفهان، اسقف خاچاطور (وارتاپد) گساراتسی، حدود ۴۰۰ سال پیش در سفرش به اروپا با چاپ کتاب آشنا شد و در صدد برآمد در جلفای اصفهان نیز چاپخانه احداث کند.

پیشوای مذهبی ارمنیان جلفای اصفهان، بدون آشنایی با صنعت چاپ و تنها با کمک شاگردان و همکاران روحانی خود پس از یک سال و نیم تلاش موفق به طراحی ماشین، کاغذ و مرکب چاپ شد. وی اولین کتاب را در ایران در سال 1638 میلادی با نام «زبور داود» در 572 صفحه به چاپ رسانده و این سرآغاز تاریخ چاپ در ایران گردید (این کتاب در حال حاضر در آکسفورد انگلستان نگهداری می‌شود).

در یادداشت‌های این کتاب نوشته شده ‌است:

«یک سال و پنج ماه است که روز و شب بدون وقفه با کل اعضاء حوزهٔ علمیه به کار مشغولیم، برای اینکه نه از جایی دیده‌ایم و نه استادی داشته‌ایم».

پیشوای مذهبی خاچاطور گساراتسی در ضمن کار متوجه شد که بدون فراگیری فن چاپ نمی تواند چاپ مطلوب داشته باشد، لذا یکی از شاگردان خود به نام هوانس وارتاپت (پیشوای مذهبی هوانس) را در سال 1639 به اروپا فرستاد تا از نزدیک با کار و روش چاپ آشنا شود. وی تا سال 1646 در اروپا ماند و در موقع بازگشت یک ماشین چاپ با حروف و کلیشه های متعدد جهت چاپ کتاب مقدس و غیره همراه خود آورد. ولی در هنگام بازگشت معلم و پدر روحانی خود را از دست داد و نتوانست آنچه را که در نظر داشت به انجام رساند. وی در کلیسای وانک با ماشین چاپ خود فقط یک کتاب با عنوان «بازاتومار» (کتاب راهنمای تقویم) در سال 1647 در 83 صفحه به چاپ رساند.

در سال 1641 میلادی دومین کتاب به نام «حارانس وارک» Harants vark)) که شامل حال سرگذشت پدران روحانی می باشد در 705 صفحه و پانصد نسخه، با حروف بسیار درشت و صفحات دو ستونه، چاپ شد. در همان سال کتاب سوم تحت عنوان «خُورهرتادِدر» (Khorhrdatetr) (کتابچه دعای خواص) در 48 صفحه به چاپ رسید.

در سال ۱۶۴۲ میلادی چهارمین کتاب به نام «ژاماگیرک» (Jamagirk) که شامل دعاها و سرودهای کلیسایی می باشد در 695 صفحه به چاپ رسید. این کتاب از نظر شکل ظاهری، در مقایسه با کتاب اول، دارای حروف کوچکتر و زیباتر و از نظر چاپی منظم تر و مرتب تر بود و بخش‌هایی از آداب انجام مراسم کلیسایی را شامل می‌شد. کتاب ژاماگیرک مزین به تصاویر زیبایی از حروف ارمنی به شکل پرندگان و تزیینات قوسی شکل به سبک ارمنی است که احتمال می‌رود کار میناس، نقاش اهل جلفا، باشد0

چاپخانه جلفای اصفهان پس از وقفه ای طولانی در سال 1687 میلادی با کوشش پیشوای مذهبی وقت، اسقف استپانوس، بار دیگر شروع به فعالیت نمود و سه کتاب در سال های 1687 و 1688 در این چاپخانه به چاپ رسید و سپس آن تعطیل شد، ولی در سال 1872 میلادی با همت شخصی به نام مانوک هوردانانیان بار دیگر صنعت چاپ در محله جلفای اصفهان رونق گرفت. او که در جاوه زندگی می‌کرد، یک دستگاه کامل چاپ به زادگاهش، جلفا، فرستاد (۱۸۴۴ میلادی)، تا در کلیسای وانک از آن استفاده شود. این دستگاه چاپ به مدت ۲۸ سال بی استفاده ماند تا اینکه در ۱۸۷۲میلادی با سعی و تلاش پیشوای مذهبی آن زمان، اسقف گریگوریس هوانسیان، راه‌اندازی شد. این دستگاه هم اکنون در موزه کلیسای وانک در معرض نمایش بازدیدکنندگان می باشد.

چاپخانه کلیسای وانک از سال 1904 میلادی دارای حروف فارسی و لاتین بوده و از آنها به طور مستمر استفاده گردیده است.

در طی سالیان متمادی چاپخانه کلیسای وانک مجهز به تجهیزات جدید شده و تا به امروز مشغول به کار می باشد.